W dniu 10 kwietnia 2014 r., sygn. II FSK 1122/12, NSA wydał wyrok, zgodnie z którym odszkodowanie wypłacane byłemu pracownikowi należy do kategorii kosztów pracowniczych i jest traktowane jak wynagrodzenie (bez względu na fakt, że wypłata następuje po ustaniu stosunku pracy), a zatem stanowi koszt uzyskania przychodu.

Stan faktyczny

Zgodnie ze stanem faktycznym zaprezentowanym we wniosku o interpretację:

• Spółka zatrudniała pracownika na podstawie umowy o pracę;
• po pewnym czasie umowę tę rozwiązano bez zachowania okresu wypowiedzenia, ze względu na ujawnianie przez pracownika informacji firmom konkurencyjnym;
• w procesie wytoczonym Spółce przez pracownika, strony zawarły ugodę, zgodnie z którą Spółka zobowiązała się do wypłaty odszkodowania na rzecz pracownika z tytułu rozwiązania umowy o pracę.

Spółka zwróciła się z pytaniem do MF, czy prawidłowo zakwalifikowała wypłacone odszkodowanie do kosztów uzyskania przychodów, zajmując stanowisko, że wypłacone odszkodowanie pozwoliło uniknąć poniesienia większych kosztów w przyszłości związanych z omawianym procesem.

Stanowisko organu podatkowego

MF nie zgodził się ze stanowiskiem Spółki, wskazując, że wypłacone odszkodowanie nie miało związku z osiąganymi przychodami, ponieważ zostało wypłacone pracownikowi, który nie miał już wpływu na rachunek ekonomiczny Spółki.

Stanowisko sądów

WSA uchylił zaskarżoną interpretację uznając, że odszkodowanie pozostaje w związku z prowadzoną działalnością, gdyż pracownik był zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a odszkodowanie stanowiło w istocie realizację należności przysługujących mu z tytułu rozwiązania tej umowy.

W odpowiedzi na skargę, NSA podzielił stanowisko WSA, zaznaczając, że:

• zapłata przedmiotowego odszkodowania miała swoją podstawę w przepisach prawa pracy, zatem
• należy ją traktować podobnie, jak wypłatę wynagrodzenia i innych należności wynikających z umowy o pracę;
• nie wpływa na powyższe fakt poniesienia wydatku na rzecz byłego pracownika oraz wypłaty odszkodowania w wykonaniu ugody sądowej.

Komentarz TLA

Zdaniem TLA, oprócz uzasadnienia zaprezentowanego przez sądy, właściwa wydaje się również argumentacja przedstawiona przez Spółkę. Otóż zawarcie ugody wynikało z przeprowadzonego rachunku ekonomicznego, który wskazywał, że koszty wypłaty odszkodowania prawdopodobnie będą przewyższać koszty procesu, gdyby Spółka zdecydowała się sądzić z pracownikiem. W tej sytuacji należy uznać, że wydatek w postaci wypłaty odszkodowania na rzecz pracownika został poniesiony z zamiarem zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów.

Analogicznie przedstawioną sytuację można odnieść do odszkodowania za rozwiązanie umowy najmu lokalu. Bardzo często najemcy (przedsiębiorcy) decydują się na rozwiązanie umowy z różnych przyczyn ekonomicznych, np. znajdują tańsze lokale albo zmianie ulega profil działalności. W tej sytuacji orzecznictwo podatkowe dopuszcza możliwość zaliczenia wydatku na odszkodowanie do KUP, ze względu na chęć zmniejszenia kosztów działalności lub poprawienia warunków jej prowadzenia (np. NSA w wyroku z 28 marca 2014 r., sygn. akt II FSK  1728/12).